Jak stosować niacynamid? Składniki, z którymi warto go łączyć

Niacynamid – co to jest

Niacynamid jest odmianą witaminy B3 (można go spotkać także pod nazwą witamina PP). Nasz organizm potrzebuje niacynamidu, żeby prawidłowo przetwarzać węglowodany, tłuszcze i białka, które są dla komórek źródłem energii. 

Właściwy poziom niacynamidu odpowiada także za samopoczucie i bystrość umysłu. Ta substancja uczestniczy w produkcji neuroprzekaźników, które regulują nastrój i utrzymują w dobrej kondycji funkcje poznawcze mózgu. 

Niacynamid ma też właściwości antyoksydacyjne – chroni przed wolnymi rodnikami, które uszkadzają komórki skóry i przyspieszają starzenie się całego organizmu. 

Korzyści niacynamidu można jeszcze długo wymieniać:

• Wspomaga procesy naprawcze DNA, przez co ogranicza rozwój chorób nowotworowych.
• Wzmacnia układ immunologiczny, który walczy z infekcjami.
• Reguluje produkcję hormonów (zwłaszcza kobiecych!).
• Utrzymuje w zdrowiu dziąsła i zęby. 

Niacynamid – jak działa na skórę 

Widzisz w składzie INCI kremu, toniku lub serum nazwę „Niacinamide”? Warto się zainteresować takim kosmetykiem. I to bez względu na to, jaką masz cerę. Niacynamid działa naprawdę wszechstronnie i dba o każdy rodzaj skóry – trądzikowej, przesuszonej, z przebarwieniami i ze zmarszczkami ⁽¹⁾. 

Co niacynamid daje skórze?

• Ma właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne, dzięki czemu łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia skóry.
• Reguluje wydzielanie sebum, które, produkowane w nadmiarze, może zapychać pory skóry. Dlatego przeciwdziała zaskórnikom i wypryskom.
• Dba o warstwę hydrolipidową skóry, dzięki czemu skóra utrzymuje właściwy poziom nawilżenia ⁽²⁾. 
• Wspomaga produkcję kolagenu, który odpowiada za jędrność i napięcie skóry, przez co zmarszczki stają się mniej widoczne ⁽³⁾.
• Hamuje produkcję melaniny w skórze i rozjaśnia plamy pigmentacyjne, piegi czy przebarwienia na twarzy po stanach zapalnych skóry ⁽⁴⁾.
• Chroni skórę przed stresem oksydacyjnym czyli wspiera ją w walce z wolnymi rodnikami i wspomaga procesy naprawcze skóry. 

Tak – niacynamid to naprawdę mocarny składnik kosmetyków. Jednak żeby niacynami przyniósł skórze 100% korzyści, trzeba pamiętać o kilku zasadach.

Jak stosować kosmetyki z niacynamidem

Jakie stężenie wybrać?

Pierwsza sprawa to odpowiednie stężenie niacynamidu w preparacie. Choć niacynamid działa aktywnie, to jest łagodny dla skóry. Dlatego stężenie niacynamidu w kosmetykach sięga nawet 10%. Taką dawkę niacynamidu znajdziesz głównie w serum czy w masce do twarzy. Kosmetyki do codziennej pielęgnacji cery (kremy, toniki, żele do mycia) zawierają zazwyczaj niacynamid w stężeniu do maksymalnie 5%. 

Jeśli masz cerę wrażliwą, zacznij stosowanie niacynamidu od preparatów, gdzie jego stężenie nie przekracza 2-3%. I nie martw się – badania⁽⁵⁾ dowiodły, że już takie stężenie niacynamidu wpływa pozytywnie na stan skóry, regulując produkcję sebum. 

Jak często stosować niacynamid?

Na początku używaj kosmetyków z niacynamidem tylko raz dziennie i zacznij od preparatów, które nie pozostają długo na twarzy, jak tonik czy żel do mycia. Gdy wszystko jest w porządku, sięgnij po kremy czy sera z niacynamidem i zwiększ częstotliwość stosowania. 

Niacynamid a słońce

Kolejna dobra wiadomość – niacynamid nie zwiększa wrażliwości skóry na słońce. Możesz go więc stosować zarówno na dzień, jak i na noc przez cały rok, także latem. Jeśli jednak niacynamid to nowość w Twojej pielęgnacji, nie zapomnij o ostrożności. 

Pamiętaj, że ochrona przeciwsłoneczna to zawsze obowiązkowy punkt pielęgnacji cery. I nie chodzi tylko o promieniowanie UVB i UVA. Skórę uszkadza także promieniowanie niebieskie (HEV). Możesz przeczytać o tym więcej w artykule Światło niebieskie a skóra – jak blue light wpływa na Twoją cerę?

Z czym można łączyć niacynamid

Czy niacynamid można łączyć z takimi popularnymi składnikami kosmetyków jak kwas hialuronowy, retinol, witamina C czy kwas azelainowy? 

Niacynamid i kwas hialuronowy

Ogólna zasada jest taka, że niacynamid można bez obaw łączyć w jednym preparacie ze składnikami, które mają zbliżone pH. Do takich substancji należy kwas hialuronowy. Możesz bez obaw używać go wraz z niacynamidem. Te dwie substancje wzmacniają swoje działanie w kosmetykach nawilżających przeznaczonych dla cery suchej i odwodnionej.

Niacynamid i witamina C

Długo panowało przekonanie, że te dwa składniki nie mogą być używane razem, ponieważ mogą się neutralizować. Jednak nowsze badania obalają ten mit. Okazuje się, że niacynamid i wiatamina C mogą być skuteczne w jednym produkcie lub stosowane jednocześnie w rutynie pielęgnacyjnej. Ich kombinacja przynosi skórze wiele korzyści ⁽⁶⁾, niezależnie od rodzaju cery. Najlepiej w tej kombinacji sprawdzą się pochodne witaminy C. Będą to m.in. 3-0 etylowy kwas askorbinowy, tetraizopalmitynian askorbylu glukozyd askorbylu, palmitynian askorbylu, sól magnezowa fosforanu askorbylu oraz sól sodowa fosforanu askorbylu

Warto pamiętać o kilku rzeczach:

1. Stężenie: W zależności od stężenia obu składników mogą one działać inaczej. Na przykład, wyższe stężenia kwasu askorbinowego mogą być bardziej drażniące dla skóry.
2. pH: Kwas askorbinowy jest najbardziej skuteczny w niskim pH, podczas gdy niacynamid najlepiej działa w środowisku o wyższym pH. Jeśli chcesz zoptymalizować korzyści z obu, rozważ użycie jednego rano, a drugiego wieczorem.
3. Reakcje skórne: Mimo że większość ludzi dobrze toleruje obydwa składniki, niektóre osoby mogą zareagować podrażnieniem skóry. Dlatego zawsze warto przetestować nowe produkty na małym obszarze skóry przed nałożeniem ich na całą twarz.

Jeśli masz wątpliwości co aplikować najpierw niacynamid czy witaminę C, obowiązuję ta sama zasada co zawsze. Kieruj się konsystencją kosmetyków: zacznij od najlżejszego, a skończ na najcięższym. W praktyce oznacza to, że jeśli masz serum z witaminą C o lekkiej konsystencji i krem z niacynamidem o cięższej, najpierw nałóż serum, a potem krem.

Jeśli obawiasz się ewentualnych reakcji między niacynamidem a witaminą C, możesz stosować je w różnych porach dnia: witaminę C rano (dla ochrony przed promieniowaniem UV) i niacynamid wieczorem (dla regeneracji skóry).

Niacynamid i retinol

Niacynamid jest także zalecany przy kuracji retinolem. Retinol jest w stanie szybko poprawić stan skóry, ale może ją przesuszyć i podrażnić. Niacynamid neutralizuje te objawy, wzmacniając barierę hydrolipidową i łagodząc podrażnia. Jeśli zdecydujesz się używać obu składników, polecamy stosowanie retinolu wieczorem (ze względu na jego wrażliwość na światło słoneczne) oraz niacynamidu zarówno rano, jak i wieczorem. Taka kuracja może pomóc z przebarwieniami i spłycić zmarszczki.

Ale uwaga! Jeśli dopiero wprowadzasz retinol do pielęgnacji, albo masz wrażliwą skórę, może nie być to połączenie dla ciebie. W takim wypadku być może stosowanie niacynamidu na dzień, a retinolu tylko wieczorem okaże się dobrym rozwiązanym. Obserwuj uważnie swoją cerę. Jeśli pojawią się podrażnienia i przesuszenie, dostosuj pielęgnacje do jej reakcji.

Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o tym, jak bezpiecznie stosować retinol, zajrzyj do artykułu 5 (prostych!) zasad jak stosować retinol i uniknąć podrażnień.

Niacynamid i ceramidy

Łączenie niacynamidu z ceramidami to świetny pomysł. Obie substancje wspierają barierę skórną: niacynamid pomaga w produkcji ceramidów, a ceramidy same w sobie wzmacniają barierę ochronną skóry. Stosując je razem, możesz zadbać o dobre nawilżenie skóry i zwiększyć jej odporność na czynniki zewnętrzne.

Niacynamid i kwas azelainowy

Kwas azelainowy pomaga w walce z trądzikiem, przebarwieniami i zaczerwienieniami. Niacynamid również posiada właściwości przeciwzapalne i pomaga w wyrównywaniu kolorytu skóry. Połączenie obydwu składników może więc dać podwójną korzyść, zwłaszcza jeśli masz skórę problematyczną. Obserwuj jednak reakcję skóry.

Z jakimi składnikami nie łączyć niacynamidu

Niacynamid można łączyć w pielęgnacji właściwie z każdym innym składnikiem. Są jednak substancje, przy których trzeba szczególnie uważać. Do takich należą kwasy AHA i BHA (np. kwas glikolowy czy salicylowy). Nie jest powiedziane, że tych dwóch składników nie wolno łączyć w rutynie pielęgnacyjnej. Pamiętaj jednak, żeby uważnie obserwować reakcje skóry. Jeśli zauważysz podrażnienie, rozważ rzadsze stosowanie kwasów lub używanie produktów z niacynamidem i kwasami w różnych porach dnia.

Prawidłowy poziom pH skóry ułatwia przenikanie w jej głąb składników aktywnych zawartych w kosmetykach. Dlatego po oczyszczeniu twarzy a przed nałożeniem serum czy kremu z niacynamidem, spryskaj twarz tonikiem. Dzięki temu przywrócisz skórze prawidłowe pH. Więcej ten temat znajdziesz w artykule  Tonik w sprayu – prosty sposób na zdrową i świeżą cerę.

Najczęściej zadawane pytania o kosmetyki z niacynamidem

Czy niacynamid wysusza skórę?

Nie, niacynamid w dobrze dopasowanym stężeniu nie wysusza skóry. Wprost przeciwnie. Zapobiega utracie wody z naskórka i wzmacnia warstwę hydrolipidową. 

Czy zmniejsza blizny?

Niacynamid pobudza regenerację komórek skóry, więc wspomaga gojenie się ran po trądziku czy wypryskach. Niacynamid rozjaśnia także plamy po stanach zapalnych. 

Czy niacynamid powoduje efekt flush na skórze?

Niskie stężenie niacynamidu w preparacie (do 5%) nie powinno wywołać żadnych reakcji. Jednak stężenie wyższe lub połączenie niacynamidu z kwasami AHA i BHA może wywołać efekt flush. Jest to gwałtowne rozszerzenie się naczyń krwionośnych wraz z uczuciem ciepła i mrowienia skóry. Dlatego zawsze wykonaj najpierw próbę – sprawdź działanie preparatu na małym fragmencie skóry. 

Lepszy niacynamid czy retinol?

Najlepiej nie wybierać między retinolem a niacynamidem, tylko stosować je razem, bo te składniki świetnie się uzupełniają. Niacynamid podczas kuracji retinolem chroni skórę przed nadmiernym wysuszeniem i działa przeciwzapalnie. 

Czy niacynamid złuszcza skórę?

Niacynamid nie ma właściwości stricte złuszczających. Jednak jego regularne stosowanie pomaga wygładzić cerę. Wzmocniona bariera hydrolipidowa skóry i ochrona nawilżenia sprawiają, że skóra staje się staje się gładsza.

---

Bibliografia

• (1) Jacquelyn Levin, Saira B Momin How Much Do We Really Know About Our Favorite Cosmeceutical Ingredients? J Clin Aesthet Dermatol. 2010 Feb;3(2):22-41.
• (2) Bissett DL, Miyamoto K, Sun P, et al. Topical nicotinamide reduces yellowing, wrinkling, red blotchiness, and hyperpigmented spots in aging facial skin. Int J Cosmet Sci. 2004;26:231–238. [PubMed]
• (3) Bissett DL, Oblong JE, Berge CA. Niacinamide: A B vitamin that improves aging facial skin appearance. Dermatol Surg. 2005;31(7 Pt 2):860-865; discussion 865. [PubMed]
• (4) Rezwan Shariff, Yaping Du, Maitreyee Dutta et al. Superior even skin tone and anti-ageing benefit of a combination of 4-hexylresorcinol and niacinamide Int J Cosmet Sci. 2022 Feb;44(1):103-117 [PubMed]
• (5) Zoe Diana Draelos, Akira Matsubara, Kenneth Smiles The effect of 2% niacinamide on facial sebum production J Cosmet Laser Ther. 2006 Jun;8(2):96-101 [PubMed]
• (6) Molecules, February 2022, ePublication